Tarih: 26 Şubat 1992 Yer: Hocalı (Azerbaycan)
Bumin Altay
Hocalı kasabası 26 Şubat 1992 tarihinde yüzyılın en acımasız soykırımına maruz kalmış ve kasaba tamamiyle yok edilmiştir. Çetin bir kış gecesi, doğalgaz hatları çalışmadığından dolayı insanlar dondurucu soğuğa karşı kendilerini ısıtmaya çalışıyordu. Gece saat 11’i gösterdiğinde peş peşe patlayan top mermileri ortalığı cehenneme çevirmişti. Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Rusların 366. alayının da yardımı ile köyü üç yönden kuşatmış, helikopter ve ağır silahların yardımı ile önce köyü bombalamış ve ardından da köye girerek katliam yapmıştır. Hocalı’nın giriş ve çıkışını kapatıp sivil, kadın, çocuk, yaşlı ayırımı yapmadan Azerbaycan Milli Savunma Balanlığı’nın açıklamasına göre yaklaşık 700 sivil katledilmiş. Bunlardan 106’sı kadın, 83’ü çocuktur. 1275 sivil esir alınmış ve 487 sivil ağır yaralanmıştır. Karabağ’da yaşanan bu vahşet gazeteci Çingiz Mustafayef tarafından kamerayla kayıt edilmiştir. Kendisi Karabağ-Savaşı sırasında şehit olmuştur.
Daha sonra bölgeye intikal eden İnsan Hakları İzleme Örgütü ‘Human Right Watch’ Hocalı’da yaşananın ‘Dağlık Karabağ savaşında yapılan en büyük katliamdır’ açıklamasında bulundu. Bölgeye giden yabancı gazeteciler de (Frankfurter Rundschau, The Sunday Times, The New York Times vb.) bölgede yaşananların bir insan ayıbı olduğunu belirtmektedir.
Aradan 27 sene geçmesine rağmen hala uluslararası hukuk Hocalı’da bir soykırım olduğuna dair bir karar kabul etmedi. Ama ondan önce bizim Türk Milleti olarak, vicdanımızda Hocalı’da yapılanların bir soykırım olduğunu kabul etmemiz lazım. Bu yüzden Hocalı’da neler yaşandığını elimizden geldiği kadar anlatmaya çalışacağız.
Şubat ayında akla gelen günlerin arasında ‘Sevgililer Günü’’nün Hocalı katliamından önce hatırlanacağı maalesef acı bir gerçek.
Televizyonlar ve sosyal medyada bu konuya yeterince hassasiyet gösterilmiyor. Bu konu hakkında Türkiye’nin dört tarafında belirli etkinlikler yapılmasına rağmen bunlar yetersizdir. Devlet yetkilileri de bu konuyla ilgili senede bir kere olmasına karşın yeterince açıklama yapmıyor.
Bu katliamlar Türk milletine yapılan katlıamlardır. Neden bunun hesabını soramamışız, en azından uluslararası camiada neden hakkımızı arayamamış olduğumuzu hep birlikte sorgulamamız gerekiyor. Soykırımı yapan Ermeniler olduğu halde bugün uluslararası camiada suçlanan Türklerdir. Hocalı katliamı, Karabağ ve Kafkasya sorunu, hepimizin milli sorunudur. Bu mesele Azerbaycan’ın meselesi değildir. Dünyanın neresinde bir Türk yaşıyorsa o Türklerin meselesi, bütün dünya Türklüğünün meselesi olmak mecburiyetindedir.